پارچه رنگی که نیاز به رنگ‌آمیزی ندارد

مرس بافی هنر اصیل کرمانشاهیان است و روزگاری آوازه این هنر تا آن سوی مرزها می‌رسید اما اکنون این صنعت نساجی بومی دیار کرمانشاه به رکود گراییده و در حال فراموشی است. مَرس بافی هنری است از صنایع بومی استان کرمانشاه که از قدمتی تاریخی و چند هزارساله برخوردار و سالیان متمادی همراه و همراز کردنشین‌ها در کوه‌ها و دشت‌ها و پوشش مردان در فصول گوناگون بوده است.

مرس نوعی پارچه است که از سالیان متمادی برای تهیه لباس‌های محلی زنان و مردان کرد استفاده می‌شد اما در استان کرمانشاه منطقه جوانرود مهم‌ترین مرکز مرس بافی است، مرس از موی بز بافته می‌شود اما به گفته هنرمندان این عرصه از موی هر بُزی امکان مرس بافی وجود ندارد بلکه موی بز باید نرم و لطیف باشد.

مرس از موی بزهای کجا بافته می‌شود؟

به گفته استادکاران مرس بافی، بزهایی که در روستای هجیج و بانه و بخش نودشه پرورش می‌یابند به دلیل آب و هوای بسیار مناسب و معتدل این مناطق موی آن‌ها برای کار مرس بافی بسیار مناسب است نکته جالب آن است پارچه مرس رنگرزی نمی‌شود بلکه با هنر استادکار رنگ‌های متفاوت موی بز حلاجی‌شده و آنچه دلخواه هنرمند است به دست می‌آید.

مرس بافی از صنایع‌دستی و سنتی بومی استان کرمانشاه است که به ثبت ملی رسیده و اما متأسفانه به رکود گراییده و نیازمند احیا استمعاون صنایع‌دستی میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: مرس بافی از اصیل‌ترین هنرهای دیار کرمانشاه است که توسط دستگاه نساجی و پارچه‌هایی که از پشم خودرنگ به‌صورت نواری بافته‌شده و به هم دوخته می‌شود و سادگی و عاری بودن از هرگونه نقش و نگار بر صفای این هنر می‌افزاید.

پروانه حیدری در ادامه افزود: مرس بافی از صنایع‌دستی و سنتی بومی استان کرمانشاه است که به ثبت ملی رسیده و اما متأسفانه به رکود گراییده و نیازمند احیا است.

از پارچه مرس برای «چوخ و رانک» که لباس محلی مردان کوچ‌نشین و کردنشین هورامانات استفاده می‌شود، پارچه آن بسیار گران‌بها و ارزشمند است و معمولاً پارچه مرس به‌صورت طبیعی به رنگ‌های سفید، قهوه‌ای، مشکی و خاکستری وجود دارد و در هیبتی زیبا بر قامت مردان کرد اصالتی یگانه را به نمایش می‌گذارد.

مرس بافی جوهر هنر هورامان است

نام هنر: مرس بافی

قدمت: چندین هزار سال و به دوران پیشدادیان می‌رسد

شهر زادگاه: استان کرمانشاه دیار هورامان

معرفی کوتاه هنر: مرس بافی از اصیل‌ترین هنرهای صنایع‌دستی استان کرمانشاه است که برای تهیه لباس‌های مردان و زنان و به‌اصطلاح چوخ و رانک مردان کرد استفاده می‌شود.

بیشترین کاربرد: به دلیل جنس بسیار مقاوم پارچه و نوع بافت ارزشمند آن پوششی مناسب برای فصول گوناگون و در امان ماندن از گزند جانوران به شمار می‌آید که بسیار ماندگار است.

هنرمندان بنام و مشهور: اسماعیل خالدی، استاد نقش‌بندی، محمد جزا صوفی

هنرمندان بازمانده: استاد محمد جزا صوفی

وضعیت این هنر در استان: مرس بافی به‌عنوان هنر بومی استان به ثبت ملی رسیده اما به دلیل رکود بازار و عدم استقبال از سوی مردم، مرس بافی در ورطه فراموشی است و خواهانی ندارد.

علل رکود و مهم‌ترین چالش‌های پیش روی احیاء: عدم‌حمایت از تولیدکننده، نبود متقاضی، تغییر سبک زندگی و تغییر ذائقه افراد در پوشش، عدم معرفی این هنر به‌صورت گسترده و ناآشنایی نسل جوان با این هنر سبب رکود آن شده است.

ارائه راهکار برای حفظ و احیاء: برپایی نمایشگاه‌های متعدد برای عرضه تولیدات مرس بافی، حمایت از تولیدکنندگان و هنرمندان مرس بافی، فراهم کردن بستر فروش تولیدات مرس بافی، برگزاری دوره‌های آموزشی برای تعلیم این هنر به علاقه‌مندان، استفاده از پوشش‌های تولید مرس بافی در فیلم‌ها و سریال‌ها با محتوای فرهنگ اصیل و فاخر کُرد.

کسی سراغی از هنر مرس بافی نمی‌گیرد

استاد محمد صوفی یکی از هنرمندان بزرگ عرصه مرس بافی در شهرستان جوانرود در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: ۴۰ سال است که به مرس بافی مشغول هستم و از این راه روزی خانواده‌ام را به دست می‌آورم و به دلیل نبود بازار کار و مشتری در منزل شخصی با دستگاه مرس بافی مشغول کار هستم.

سال‌های گذشته مرس بافی در منطقه هورامان حرف اول را می‌زد اما اکنون تقریباً فراموش‌شده و کسی سراغی از این کار نمی‌گیردصوفی در مورد وضعیت کار مرس بافی گفت: مرس بافی امروز درآمدی ندارد و به خاطر مقرون‌به‌صرفه نبودن کار در مغازه و دایر کردن کار در بازار برایم امکان‌پذیر نیست سال‌های گذشته مرس بافی در منطقه هورامان حرف اول را می‌زد اما اکنون تقریباً فراموش‌شده و کسی سراغی از این کار نمی‌گیرد.

وی افزود: از ۱۲ سالگی تاکنون به کار مرس بافی اشتغال دارم و باوجوداینکه صرفه‌ای ندارد و درآمد خاص و قابل‌توجهی برای امرارمعاش از این هنر کسب نمی‌کنم اما بسیار به کار علاقه‌مند و همچنان مشغول هستم.

صوفی افزود: اگر مسئولان و متولیان حمایت کنند تابتوانم سفارش کار زیادی بگیرم قطعاً کارم رونق می‌گیرد و هنر مرس بافی نیز دوباره زنده می‌شود.

۲۰۰ حرکت بدن در ۵ دقیقه برای بافت مرس

وی در ادامه بیان کرد: لباس چوخ و رانک که از پارچه مرس تولید می‌شود بسیار نرم و لطیف و مقاوم و ماندگار است و حتی باگذشت سالیان زیاد پوسیده نمی‌شود و همچنان قابل‌استفاده است.

صوفی به قدمت بسیار زیاد مرس بافی در منطقه هورامان اشاره کرد و گفت: تقریباً از زمانی که کردنشین‌ها برای تردد و کوچ و عبور از مناطق صعب‌العبور مجبور بودن از لباس‌ها و پوشش‌ ماندگار استفاده کنند کار مرس بافی رواج داشت اما پیشینه این هنر به هزاران سال گذشته می‌رسد.

این هنرمند مرس بافی افزود: کار مرس بافی به عشق و علاقه نیاز دارد و بسیار نیز طاقت‌فرسا است و فرد باید توان بدنی و صبر و تحمل بالایی داشته باشد به‌طوری‌که در زمان ۵ دقیقه بیش از ۲۰۰ حرکت با اعضای بدن دست و چشم و پا و... انجام می‌شود ازنظر بهداشتی نیز کسی که مرس بافی انجام می‌دهد باید از ماسک استفاده کند تا به دلیل کار با وسایل و مواد و موی بز دچار مشکل نشود.

بر اساس اعلام سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمانشاه هم‌اکنون کمتر از ۵۰ هنرمند فعال در کار مرس بافی در سراسر استان کرمانشاه مطرح هستند اما این هنر به‌عنوان یکی از صنایع بومی استان در حال فراموشی است.
منبع: خبرگزاری مهر

مرس بافی نساجی سنتی

مدیر سایت شنبه 4 اردیبهشت‌ماه سال 1395 ساعت 09:41 ق.ظ

ش	ی	د	س	چ	پ	ج
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31

مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس

مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس

درباره من

تقویم